روش اجرای سقف تیرچه بلوک در اسکلت فلزی
انتخاب نوع سقف یکی از تصمیمات مهمی است که هم بر استحکام و هم بر سرعت اجرا تاثیر میگذارد. سقف تیرچه بلوک یکی از روش های رایج در ساختمان سازی است که به دلیل وزن مناسب، اجرای ساده و عایق بندی مطلوب، کاربرد زیادی دارد.
این سقف ترکیبی از تیرچه های پیش ساخته و بلوک های پرکننده است که پس از بتن ریزی، یکپارچه و مستحکم میشود. اما وقتی پای اسکلت فلزی در میان باشد، اجرای این سقف چالش های خاص خود را دارد، از نحوه قرارگیری تیرچهها روی تیرهای فلزی گرفته تا مهار مناسب آنها برای جلوگیری از جابجایی، همگی در کیفیت و ایمنی اجرای این سقف بسیار مهم هستند. در این مقاله، قدم به قدم روش اجرای سقف تیرچه بلوک در سازه های فلزی را بررسی میکنیم و مزایا و معایب آن را توضیح خواهیم داد.
سقف تیرچه بلوک چیست؟
سقف تیرچه بلوک یک سیستم سقفی معمول در ساختمان سازی است که از ترکیب تیرچه های بتنی پیش ساخته، بلوک های سبک و بتن ساخته میشود. این سیستم از نوع تیر و دال یک طرفه است، به این معنی که تنها در دو طرف دال تیرهایی وجود دارند و بارها در یک راستا به تیرها منتقل میشود. تیرچهها به عنوان تیرهای فرعی عمل کرده و در فواصل مشخص قرار میگیرند، در حالی که بلوکها به عنوان پرکننده فضای بین تیرچهها عمل میکنند.
بلوکها معمولا از جنس سفال، یونولیت یا مواد سبک مشابه هستند که علاوه بر کاهش وزن سقف، به عنوان قالب در اجرای بتن ریزی استفاده میشوند. پس از قرار دادن تیرچهها و بلوکها، بتن روی آنها ریخته میشود تا یکپارچگی سقف را تضمین کند و سقف به مقاومت نهایی برسد.
این سیستم به دلیل سرعت اجرای بالا، کاهش وزن مرده سازه و هزینههای کمتر، در پروژه های ساختمانی بسیار محبوب است. سقف تیرچه بلوک به ویژه برای ساختمان های چند طبقه که نیاز به کاهش بارهای اضافی دارند، گزینهای مناسب به شمار میآید. این روش علاوه بر بهره وری در هزینهها، ساختار مقاوم و پایداری خوبی دارد که در برابر بارهای مختلف به خوبی عمل میکند.
مزایای سقف تیرچه بلوک در اسکلت فلزی
سقف تیرچه بلوک یکی از روش های پرکاربرد در ساخت ساختمانها است که مزایای زیادی دارد. اول از همه، سرعت اجرای این سقف بالا است، به طور معمول برای اجرای یک سقف 100 متری، حدود یک هفته تا 10 روز زمان لازم است که این امر در پروژه هایی که محدودیت زمانی دارند و باید در مدت زمان کوتاهی به پایان برسند، اهمیت ویژهای پیدا میکند. از سوی دیگر، این سقف وزن کمتری نسبت به دال های بتنی توپر دارد و همین موضوع به کاهش بار مرده سازه کمک میکند.
یکی دیگر از ویژگی های قابل توجه سقف تیرچه بلوک، عایق بودن آن در برابر حرارت و صوت است. استفاده از بلوکهای پلاستوفوم با دانسیته استاندارد، این عایق بندی را تقویت کرده و باعث میشود تا ساختمان از نظر مصرف انرژی بهینه تر عمل کند. این سقف علاوه بر این که مقاومت خوبی در برابر نیروهای وارده دارد، برای ساختمان های مسکونی که نیاز به استحکام و دوام دارند، گزینه مناسبی است.
از آنجا که برای اجرای سقف تیرچه بلوک نیازی به تجهیزات پیچیده نیست و مصالح آن در دسترس است، هزینه های ساخت و ساز کاهش مییابد. تیرچهها به راحتی در کارگاه قابل تولید هستند و بلوک های پلاستوفوم یا سیمانی تقریبا در هر نقطه از کشور قابل تامین است.
اگر از بلوک های سیمانی برای این سقف استفاده کنید، نیازی به سقف کاذب نخواهید داشت و میتوانید نازک کاری را مستقیما روی تیرچهها و بلوکها انجام دهید. این کار علاوه بر صرفه جویی در هزینهها، باعث تسریع در روند اجرا نیز میشود. برای کاهش لرزشها در زمان بهره برداری، طراحی خیز منفی (L/200) نیز به کار میرود که راحتی بیشتری را برای ساکنان فراهم میکند.
معایب سقف تیرچه بلوک در اسکلت فلزی
سقف تیرچه بلوک با وجود مزایای زیادی که دارد، دارای برخی محدودیتها و معایب نیز هست. یکی از مشکلات اصلی این سیستم، محدودیت در اجرای دهانه های بلند است. این سقفها تنها برای پوشش دهانه های حداکثر 8 متر مناسب هستند، بنابراین در پروژه هایی با دهانه های بیشتر، باید از سیستم های دیگر استفاده کرد. علاوه بر این، صلبیت پایینتر این سقفها نسبت به دال های بتنی یکی دیگر از چالش های آن است که باعث میشود در برخی شرایط نیاز به تقویت های بیشتر باشد.
یکی از مسائلی که در اجرای سقف تیرچه بلوک باید به آن توجه شود، کنترل کیفیت ساخت تیرچهها است. در صورتی که تیرچهها در خارج از کارگاه ساخته شوند، ممکن است سازندگان از آرماتورهای برش خورده یا جوشی استفاده کنند که این امر میتواند به کاهش کیفیت و ایمنی سقف منجر شود. علاوه بر این، عدم رعایت استانداردها در بتن پاشنه تیرچهها یکی دیگر از معایب این سیستم است.
اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه بلوک
سقف تیرچه بلوک از چندین جز اصلی تشکیل میشود که هرکدام به نوبه خود وظیفه تامین استحکام و بهبود عملکرد سقف را دارند. اولین بخش تیرچهها هستند که به عنوان سازههای فرعی عمل کرده و بارها را به تیرهای اصلی منتقل میکنند. بلوکها، که معمولا از مواد سبک مانند یونولیت یا سفال ساخته میشوند، فضای بین تیرچهها را پر کرده و به عنوان قالب برای بتن ریزی عمل میکنند. آخرین بخش هم مربوط به میلگردهای حرارتی، آرماتور ممان منفی و میلگرد برشی می باشد که به تقویت و افزایش مقاومت سقف کمک میکنند.
مراحل اجرای سقف تیرچه بلوک در اسکلت فلزی
اجرای سقف تیرچه بلوک در سازه های با اسکلت فلزی، به دلیل تفاوت در اتصالات و تکیه گاهها، نیازمند رعایت مراحل خاصی است. مراحل اصلی اجرای این سقف در اسکلت فلزی به شرح زیر است:
1- بررسی و آماده سازی نقشه های اجرایی
ابتدا باید نقشه های معماری و مهندسی سازه به دقت بررسی شوند تا تمامی جزئیات پروژه مشخص گردد. در این مرحله، ابعاد تیرچهها، نوع بلوکها و محل اتصال آنها به تیرهای اسکلت فلزی به دقت تعیین میشود. پس از آن، باید اطمینان حاصل کرد که تمامی مشخصات و جزئیات موجود در نقشهها با استانداردهای ملی و بین المللی مرتبط با سازه های فلزی و بتن ریزی هماهنگ است تا از ایمنی و کیفیت اجرای سقف اطمینان حاصل شود.
2- نصب تیرچه های بتنی
در این مرحله، تیرچه های بتنی پیش ساخته مطابق با مشخصات فنی مورد نظر انتخاب شده و با استفاده از جرثقیل یا سایر تجهیزات مناسب به محل نصب منتقل میشوند. سپس، تیرچهها با دقت و رعایت تراز صحیح، بر روی تیرهای فولادی قرار میگیرند. در این مرحله، استفاده از قالب بندی مناسب برای حفظ موقعیت تیرچهها و جلوگیری از جابجایی اهمیت زیادی دارد.
3- چیدمان بلوک های سبک
پس از نصب تیرچه های بتنی، نوبت به چیدمان بلوک های سبک می رسد. با توجه به نیاز پروژه و نوع عایق مورد نظر، بلوک های سبک مانند یونولیت یا سفال انتخاب میشوند. سپس، بلوکها با دقت و به صورت یکنواخت بین تیرچهها قرار میگیرند تا خلاهای موجود به خوبی پر شوند و قالب بندی اولیه سقف به طور کامل تکمیل گردد. این مرحله باعث میشود که سقف به طور صحیح و بدون هیچگونه فاصله یا مشکلی در فرآیند بتن ریزی آماده شود.
4- نصب آرماتورهای تقویتی و حرارتی
در این مرحله برای جلوگیری از ایجاد ترک های ناشی از تغییرات دما، میلگردهای حرارتی در فواصل مشخص بین تیرچهها قرار میگیرند. این میلگردها به کنترل انبساط و انقباض بتن کمک کرده و از ترک خوردگی آن جلوگیری میکنند. همچنین، در نواحی که بار بیشتری بر سقف وارد میشود، آرماتورهای تقویتی اضافی نصب میشوند تا استحکام این نواحی را افزایش داده و از بروز مشکلات ساختاری جلوگیری شود. این اقدامات به منظور تقویت سقف و اطمینان از مقاومت و پایداری آن در برابر بارهای مختلف انجام میگیرد.
5- بتن ریزی سقف
در مرحله بتن ریزی، ابتدا باید بتن با عیار مناسب (حداقل C20) انتخاب شود که با توجه به شرایط محیطی و بارهای وارده تهیه و آماده میشود. پس از آماده سازی، بتن به طور یکنواخت روی تیرچهها و بلوکها ریخته میشود. برای جلوگیری از ایجاد حفرهها و خلل در بتن، از دستگاه های ارتعاش دهنده استفاده میشود که موجب متراکم شدن بتن شده و کیفیت نهایی سقف را افزایش میدهد. این مرحله به دقت و زمان بندی نیاز دارد تا بتن به درستی در تمامی نواحی توزیع شده و سقف به مقاومتی مطلوب برسد.
زمان مناسب باز کردن قالب سقف تیرچه بلوک
پس از انجام بتن ریزی، یکی از نکات مهم در اجرای سقف تیرچه بلوک، زمان مناسب برای باز کردن قالب سقف تیرچه بلوک می باشد. قالبها باید زمانی باز شوند که بتن به حد کافی مقاومت اولیه را به دست آورده باشد. این زمان به طور استاندارد معمولا 72 ساعت بعد از بتن ریزی است. در شرایط خاص، مانند دمای پایین یا پروژه های حساس، ممکن است نیاز باشد این زمان تا 10 روز افزایش یابد. در این مدت، بتن به طور کامل تقویت میشود و از ترک خوردگی یا تغییر شکل سقف جلوگیری میشود. این زمان بندی به حفظ کیفیت و دوام سقف تیرچه بلوک کمک میکند و موجب افزایش ایمنی سازه میشود.
جمع بندی
سقف تیرچه بلوک در اسکلت فلزی با مزایایی چون کاهش وزن سازه، سرعت اجرای بالا و هزینه کمتر، انتخابی کاربردی برای پروژه های ساختمانی است. برای بهینه سازی عملکرد آن، باید در نصب تیرچهها و بلوکها دقت کرد و از استانداردهای ملی و بین المللی پیروی نمود. استفاده از آرماتورهای مناسب، دستگاه های ارتعاش دهنده برای متراکم سازی بتن و کنترل کیفیت مصالح، از جمله نکات مهم برای افزایش استحکام و دوام سقف هستند. رعایت این نکات، به دستیابی به سقفی مقاوم و با کیفیت کمک میکند.
( این مطلب رپورتاژ بوده و سایت هوم دیزاین در تالیف و تنظیم آن نقشی نداشته است و تایید کننده آن نمی باشد . )