سرور چیست؟ همهچیز درباره قلب تپنده دنیای وب
سرور چیست؟ در دنیای وب، سرورها حکم ستون فقرات اینترنت را دارند. سرور به عنوان قلب تپنده دنیای اینترنت، بهطور مداوم در حال پردازش و پاسخ درخواستهای کاربران در اینترنت است. بدون خرید سرور مجازی و فعالسازی آن، نه سایتی باز شده و نه دیتایی منتقل میشود. در این مطلب، بهطور کامل و جامع به بررسی سرور و انواع آن میپردازیم.
سرور چیست؟ معرفی به زبان ساده
سرور (Server) به زبان ساده یک کامپیوتر همیشه روشن و متصل به اینترنت است که وظیفه آن که ذخیرهسازی، مدیریت و ارائه اطلاعات به سایر دستگاهها (یا همان کلاینتها) است. هر بار که وارد یک سایت میشوید، ایمیلی ارسال کرده یا یک اپلیکیشن آنلاین باز میکنید، در واقع در حال استفاده از سرویسی هستید که روی یک سرور اجرا میشود. سرورها ممکن است فیزیکی (مثل دیتاسنترها) یا مجازی (مثل سرور مجازی یا VPS) باشند و باتوجه به نیازتان، از میزبانی سایت گرفته تا اجرای نرمافزار، پایگاه داده یا حتی خدمات ابری را پوشش میدهند.
کاربرد سرور چیست؟ از میزبانی سایت تا مدیریت بازیهای آنلاین
تا به حال فکر کردید وقتی وارد یک سایت میشوید یا آنلاین بازی میکنید، چه چیزی پشت صحنه در حال اجرا است که این اتفاقات را پیش ببرد؟ سرورها مثل مغز متفکر دنیای دیجیتال عمل میکنند؛ دادهها را ذخیره و درخواستهای کاربران را پردازش میکنند. سپس بستر ارتباطی بین نرمافزارها، کاربران و اینترنت را فراهم میسازند. از راهاندازی فروشگاه اینترنتی گرفته تا اجرای نرمافزارهای شرکتی و حتی پشتیبانی از اپلیکیشنهای موبایل، همگی به سرور وابسته هستند. در ادامه با کاربردهای متنوع سرورها در دنیای واقعی آشنا میشوید.
- میزبانی وبسایتها
محل ذخیره فایلهای سایت در دل سرورها قرار دارد و باعث میشوند سایت آنلاین و دردسترس باشد.
- ذخیره و اشتراکگذاری فایل
از سرورها میتوانید برای نگهداری و دسترسی اشتراکی به فایلها در یک سازمان یا شرکت استفاده کنید.
- ارسال و دریافت ایمیل
هر ایمیل ارسالی یا دریافتی شما، از طریق سرورهای ایمیل پردازش و مدیریت میشود.
- میزبانی فروشگاههای آنلاین
فروشگاههای اینترنتی برای نمایش محصولات، پردازش سفارشات و پرداختها به سرور نیاز دارند.
- اجرای نرمافزارهای شرکتی
سرورها میزبان نرمافزارهای داخلی مثل CRM، ERP یا حسابداری در سازمانها هستند.
- پشتیبانی از بازیهای آنلاین (Game Server)
جالب است بدانید یکی از دستهای پشت پرده در اجرای بازیهای چندنفره، سرورهایی هستند که وظیفه ذخیره اطلاعات کاربران و همگامسازی حرکات بازیکنها را دارند.
- مدیریت امنیت شبکه (Firewall / Proxy Server)
سرورها نقش محافظ دیجیتال دارند و دسترسیها، تهدیدها و ترافیک ورودی و خروجی رو کنترل میکنند.
- احراز هویت کاربران (Authentication Server)
بررسی هویت کاربران و تعیین سطح دسترسی اونها در یک سیستم مرکزی انجام میشود.
کلیدیترین ویژگی های سرور چیست؟ بررسی ۷ ویژگی مهم
اکنون که فهمیدیم معنی سرور چیست و چه کاربردی دارد، سراغ کلیدیترین ویژگیهای آن میرویم. اگر بخواهیم سرورها را به قهرمانان بیادعای دنیای دیجیتال تشبیه کنیم، باید بدانیم دقیقا چه ویژگیهایی باعث شده این قهرمانان همیشه در خط مقدم باشند و سیستمها را بیوقفه نگه دارند. کلیدیترین ویژگیهای سرور همان راز موفقیت و تفاوت آنها با کامپیوترهای معمولی است که هر مدیر شبکه، توسعهدهنده و حتی کاربر حرفهای باید آنها را بداند:
۱. پایداری بیوقفه (High Reliability)
سرورها طوری طراحی شدند که ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته بدون قطعی فعالیت کنند. درصورت قطعی سرور، خدمات آن نیز قطع میشود.
۲. قدرت پردازش بالا (High Performance)
با استفاده از پردازندههای چند هستهای، رمهای پرظرفیت و حافظههای سریع، سرورها میتوانند حجم زیادی از داده و درخواستها را در کسری از ثانیه پردازش کنند.
۳. مدیریت از راه دور (Remote Management)
امکان کنترل و نظارت سرور از هر نقطه جهان به مدیران اجازه میدهد بدون نیاز به حضور فیزیکی، سرور را مدیریت و مشکلات را سریع حل کنند.
۴. افزونگی سختافزاری (Hardware Redundancy)
قطعاتی مانند منبع تغذیه، هارددیسک و فنها بهصورت پشتیبان نصب میشوند تا درصورت خرابی، سرور بدون توقف به کار خود ادامه دهد.
۵. امنیت پیشرفته (Robust Security)
سرورها مجهز به فایروالهای قوی، سیستمهای تشخیص نفوذ و رمزنگاری دادهها هستند تا محافظی مطمئن در برابر تهدیدات سایبری باشند.
۶. قابلیت ارتقاء و توسعه (Scalability)
سرورها به گونهای ساخته شدند که به آسانی میتوان منابع آنها را افزایش داد تا با رشد کسبوکار، همیشه آماده خدمت باشند.
۷. پشتیبانی از مجازیسازی (Virtualization Support)
امکان اجرای چند سیستمعامل و سرویس بهصورت همزمان روی یک سرور، استفاده بهینه از منابع و کاهش هزینهها را ممکن میکند.
اجزای اصلی سرور چیست؟
شناخت اجزای کلیدی سرور برای هر کسی که با مدیریت یا نگهداری زیرساختهای IT سروکار دارد، یک ضرورت محسوب میشود. در ادامه، با مهمترین اجزای یک سرور آشنا میشویم:
- درگاهها و اسلاتهای توسعه
- پردازنده (CPU)؛ مغز متفکر سرور
- مادربرد؛ ستون فقرات سختافزار
- ابزارهای مانیتورینگ و گزارشگیری
- ابزارهای دسترسی و کنترل از راه دور
- کنترلر RAID؛ محافظ اطلاعات حیاتی
- سیستم خنککننده؛ ناجی سختافزار
- منبع تغذیه (PSU)؛ انرژیرسان مطمئن
- راهکارهای امنیتی؛ سپر دفاعی دیجیتال
- سیستم عامل (OS)؛ مغز نرمافزاری سرور
- نرمافزار مدیریت سرور؛ ابزار کنترل از راه دور
- کارت شبکه (NIC)؛ پل ارتباطی سرور با دنیا
- حافظه ذخیرهسازی؛ جایگاه نگهداری اطلاعات
- سیستمهای پشتیبانگیری و بازیابی اطلاعات
- منبع تغذیه پشتیبان (UPS)؛ خط قرمز خاموشی
- حافظه رم (RAM)؛ فضای کاری موقت اما حیاتی
انواع سرور چیست؟ معرفی انواع سختافزاری و نرمافزاری سرورها
هر نوع سرور با یک هدف خاص طراحی شده و شناخت این تنوع به شما کمک میکند بهترین انتخاب را متناسب با نیازتان داشته باشید.
سرورهای نرمافزاری
در ادامه با مهمترین انواع سرورهای نرمافزاری آشنا خواهیم شد؛ از سرورهای وب گرفته تا سرورهای احراز هویت.
۱. سرور وب (Web Server)
رایجترین نوع سرورها که وظیفهشان میزبانی وبسایتهاست، وبسرورها هستند. آنها درخواستهای مرورگر را پردازش کرده و صفحات، تصاویر و ویدیوهای وب را نمایش میدهند. معروفترین نرمافزارهای وبسرور عبارتاند از Apache، Nginx و IIS.
۲. سرور فایل (File Server)
این نوع سرور برای ذخیرهسازی و به اشتراکگذاری فایلها در شبکه استفاده میشود. فایل سرورها به کاربران امکان میدهند بهصورت متمرکز و کنترلشده به فایلها دسترسی داشته باشند. مانند: Windows File Server و NAS.
۳. سرور پایگاه داده (Database Server)
مدیریت، ذخیرهسازی و بازیابی اطلاعات ساختار یافته از وظایف این سرورهاست. برنامههای وابسته به داده، بدون آنها معنایی ندارند. نرمافزارهای پرکاربرد شامل MySQL، PostgreSQL و Microsoft SQL Server است.
۴. سرور ایمیل (Email Server)
تمام ارسال و دریافت ایمیلها از طریق این سرورها انجام میشود. همچنین با امکاناتی مانند فیلتر اسپم و ویروسیابی، امنیت ارتباطات را تضمین میکنند. برای مثال: Microsoft Exchange و Postfix از جمله سرورهای ایمیل محسوب میشوند.
۵. سرور اپلیکیشن (Application Server)
محیطی برای اجرای نرمافزارها و سرویسهای مختلف محسوب میشود. منطق برنامه، پردازش داده و نمایش خروجی در این سرور اتفاق میافتد؛ برای مثال سرورهای Java (Tomcat)، .NET و Node.js.
۶. سرور پروکسی (Proxy Server)
واسطی میان کاربران و سایر سرورهاست. این سرورها میتوانند امنیت را افزایش داده، بار ترافیکی را مدیریت کرده یا محتوا را کش کنند. انواع رایج سرور پروکسی شامل سرور پروکسی معکوس (Reverse Proxy) و CDN هستند.
۷. سرور چاپ (Print Server)
سرورهای چاپ مدیریت صف چاپ، اتصال به چاپگرهای شبکهای و کنترل فرایند چاپ را انجام میدهد. این سرورها اغلب در دفاتر پرکاربرد هستند و ممکن است در خود پرینتر هم ادغام شده باشند.
۸. سرور DNS (یا DNS Server)
ترجمه دامنههایی مثل example.com به آدرسهای IP توسط این سرورها انجام میشود. بدون DNS، عملا دسترسی به سایتها ممکن نیست. نرمافزارهای معروف این نوع سرورها شامل BIND و Microsoft DNS هستند.
۹. سرور بازی (Game Server)
سرورهای بازی پشتصحنه دنیای هیجانانگیز بازیهای آنلاین محسوب میشود. این سرورها دادههای بازیکنان را همگامسازی کرده و عملکرد سریع و روان بازی را تضمین میکنند. نوع سرور وابسته به عنوان بازی است.
۱۰. سرور FTP (یا FTP Server)
برای آپلود و دانلود فایلها از طریق پروتکل FTP از این نوع سرور استفاده میشود. در پروژههای توسعه یا انتقال داده کاربرد بالایی دارد. از جمله نرمافزارهای رایج برای این سرورها شامل ProFTPD و FileZilla Server هستند.
۱۱. سرور رسانه (Media Server)
سرور رسانه وظیفه پخش و توزیع محتوای چندرسانهای (ویدیو، موزیک و استریم زنده) را برعهده دارد. این سرورها همزمان به تعداد زیادی کاربر سرویس میدهند. از جمله سرورهای محبوب شامل Wowza و Adobe Media Server هستند.
۱۲. سرور احراز هویت (Authentication Server)
شناسایی کاربران، تأیید هویت و مدیریت دسترسیها توسط این سرورها انجام میشود. در سازمانها و سیستمهای امنیتی کاربردی حیاتی دارند. مثل سرورهای RADIUS.
انواع سختافزاری سرورها
سرورها فقط از نظر نرمافزاری متفاوت نیستند، بلکه از نظر فرم فیزیکی هم انواع مختلفی دارند:
۱. سرور تاور (Tower Server)
شبیه کیسهای کامپیوتر رومیزی طراحی شدند و برای کسبوکارهای کوچک یا دفاتر شخصی مناسب هستند. نصب آسان و نیاز به فضای کم از جمله مزایای سرورهای تاور است.
۲. سرور رکمونت (Rack Server)
این سرورها در رکهای استاندارد دیتاسنتر نصب میشوند و برای سازمانهایی که به مقیاسپذیری و چگالی بالا نیاز دارند، ایدهآل هستند.
۳. سرور تیغهای (Blade Server)
سرور تیغهای در یک شاسی اختصاصی نصب میشوند و امکان استقرار تعداد زیادی سرور در فضای محدود را فراهم میکنند. این سرورها برای مجازیسازی و پروژههای کلان ابری مناسب هستند.
انواع سیستم عامل سرور چیست؟
پس از اینکه فهمیدیم سرور چیست و انواع آن را بررسی کردیم، نوبت به سیستم عامل سرور میرسد. سیستم عامل سرور، نرمافزاری است که مدیریت منابع سختافزاری سرور را برعهده دارد و بستر اجرای برنامهها و سرویسهای شبکه را فراهم میکند. انتخاب درست سیستم عامل سرور، کلید عملکرد پایدار، امنیت بالا و بهینهسازی منابع در سازمانهاست. در ادامه با پرکاربردترین و محبوبترین انواع سیستم عاملهای سرور آشنا میشویم:
۱. ویندوز سرور (Windows Server): رابط کاربری ساده، مناسب شرکتهای کوچک تا بزرگ.
۲. لینوکس سرور (Linux Server): امن، پایدار و رایگان؛ محبوب در میان توسعهدهندگان و شرکتهای بزرگ.
۳. یونیکس (Unix) و سیستم عاملهای مبتنی بر BSD؛ مخصوص سیستمهای پیشرفته و سازمانی.
۵. سیستم عاملهای اختصاصی و ابری؛ برای خدمات میزبانی و محاسبات ابری طراحی شدند.
تجربهای متفاوت از دنیای دیجیتال با ایران هاست
اگر دنبال قدرت بیوقفه، سرعت باور نکردنی و امنیتی هستید که به آن اعتماد کنید، ایران هاست آماده است تا سروری متناسب با نیازهای شما ارائه دهد. از میزبانی وبسایتهای شخصی تا پروژههای بزرگ سازمانی، سرورهای ایران هاست مثل موتورهای بیوقفه و پایدار عمل میکنند. شما میتوانید بهترین هاست را با انواع پلنهای مختلف در وبسایت ایران هاست به آدرس iranhost.com مشاهده کنید. همچنین برای راهنمایی و کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با شماره ۰۲۱۵۷۹۶۴۰۰۰ تماس بگیرید.
( این مطلب رپورتاژ بوده و سایت هوم دیزاین در تالیف و تنظیم آن نقشی نداشته است و تایید کننده آن نمی باشد . )